باورهای محدود کننده ثروت

پول تمام جنبه‌های زندگی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. چه بخواهیم قبوض خود را پرداخت کنیم چه به دنبال برآورده کردن رویاهایمان باشیم، پول مهم است، برای همین رابطه ما با پول جنبه‌های مختلفی دارد. یکی از این جنبه‌ها، رابطه‌ای است بر مبنای یک سری موانع نامرئی که به عنوان باورهای محدود کننده ثروت شناخته می‌شوند. این موانع می‌توانند باعث استرس و اضطراب ما شوند. برای همین لازم است این باورها را بشناسیم تا رابطه خود را با پول بهتر کنیم.

در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا این 10 باور محدود کننده ثروت را با هم بشناسیم.

باور محدود کننده ثروت

قبل از اینکه 10 مورد را بشناسیم، لازم است بدانیم باور محدود کننده ثروت چیست. یک باور محدودکننده، شامل یک تعمیم، کلیشه یا ایده‌ای است که در مورد خودتان، دیگران یا جهانی که شما را محدود می‌کند، آموخته و به آن ایمان می‌آورید. از بسیاری جهات این باورهای محدود کننده مثل لنگرهای کشتی هستند که ما را سر جای خود محکم، ثابت نگه می‌دارند و ما را از کاوش در دریای وسیع فرصت‌های دیگر باز می‌دارد.

جالب است بدانید ریشه باورهای محدود کننده در ناخودآگاه ماست. این باورها به خاطر تجربیات، تربیت خانوادگی، تاثیر اجتماع و حتی ژنتیک در ناخودآگاه ما ریشه دوانده است. برای همین کنار گذاشتن آن‌ها تا حدودی دشوار است. با این حال برای کنار گذاشتن باورهای محدود کننده ثروت، در قدم اول باید آن‌ها را بشناسیم.

1- طرز فکر کمبود (Scarcity Mindset)

این طرز فکر به طور خلاصه باعث می‌شود به این باور برسیم که: “هیچوقت پول کافی وجود ندارد”. این باور محدود کننده ثروت می‌تواند ما را در یک وضعیت دائمی کمبود مالی گرفتار کند و ما را متقاعد کند که هرگز پول کافی برای تامین نیازهایمان وجود ندارد. برای به چالش کشیدن طرز فکر کمبود، سعی کنید به جای تمرکز روی نداشته‌های خود، روی داشته‌ها متمرکز شوید. همچنین از خود بپرسید که داشتن چقدر ثروت شما را راضی می‌کند و آیا اصلا توجه به مقدار آن ضروری است؟

2- ارزشمندی (Worthiness)

به بیان ساده باور محدود کننده ارزشمندی ما را قانع می‌کند که بپذیریم: “من لیاقت ثروتمند شدن را ندارم” یا برعکس، “ثروتمندان ذاتا بد یا حریص هستند”. این باور محدود کننده باعث می‌شود ما خودمان را لایق ثروتمند شدن ندانیم، یا داشتن ثروت را یک ویژگی منفی می‌داند. برای به چالش کشیدن این باور، کافی است از خودتان بپرسید این ایده‌ها از کجا آمده‌اند. این بازنگری باعث می‌شود احساسات خود را درباره پول و ثروت از اساس تغییر دهید و دیگر نگاهی منفی به ثروتمندان نداشته باشید.

3- دشواری کسب ثروت (Difficulty of Acquisition)

“پول درآوردن سخت است” یا “برای ثروتمند شدن باید خیلی سخت کار کرد” بیان کننده باور محدود کننده سومی است که قصد داریم آن را بررسی کنیم. این باور محدودکننده ثروت، مسیر را یک سفر دشوار می‌داند که دوام آوردن در آن نیازمند فداکاری و تلاش بسیار زیادی است. مطابق این باور محدود کننده، مغز ما به این نتیجه می‌رسد که پول درآوردن کار هر کسی نیست و بهتر است از گام نهادن در این مسیر منصرف شد. اما یادتان باشد، پول و ثروت مقصد نیست. برای همین باید خود مسیر را بشناسید و دوست داشته باشید. انتخاب‌های آگاهانه، پشتکار و تعهد در طول مسیر کسب ثروت، می‌تواند این باور محدود کننده ما را از اساس تغییر دهد.

4- شانس و ثروت (Luck and Wealth)

“مردم یا پولدار به دنیا می‌آیند یا با خوش‌شانسی پولدار می‌شوند.” این باور محدودکننده ثروت، مغز ما را متقاعد می‌کند که موفقیت مالی تنها براساس شانس یا ارث به دست می‌آید. نکته مهم درباره این باور محدود کننده این است که درک کنیم اگرچه شانس یک عامل است، اما تنها مورد تعیین‌کننده موفقیت مالی نیست. به جای اینکه تمرکز خود را روی عاملی که در کنترل‌تان نیست بگذارید، به نقاط قوت و مهارت‌های خود فکر کنید. به یاد آورید چطور مهارت‌هایتان برای شما پول‌سازی کرده‌اند و بدون نیاز به ارث یا شانس، توانسته‌اید تنها با تکیه بر توانایی‌های خود پول به دست آورد. با این تمرین، به تدریج از این باور محدود کننده رها شوید.

5- ترس از دست دادن (Fear of Loss)

“اگر پول زیادی به دست بیاورم، احتمالاً آن را از دست خواهم داد.” شاید این باور محدود کننده کمی دور از ذهن به نظر برسد اما کافی است یکبار امتحان کنید تا ببینید وقتی پول زیادی به حساب بانکی‌تان واریز می‌شود، اضطراب از دست دادن نیز همراهش شما را در بر می‌گیرد یا نه؟ برای تغییر این باور محدود کننده، می‌توانید با دانشی به نام مدیریت ثروت آشنا شده و مهارت‌های مدیریت مالی خود را ارتقا دهید. جالب است بدانید که یادگیری این مهارت نیز به اندازه مسیر کسب ثروت جذاب است و فقط شامل مهارت‌های مدیریت مالی نیست، بلکه برای تمام جنبه‌های زندگی و مدیریت دیگر مسائل نیز کاربرد دارد.

6- باورهای فرهنگی و اجتماعی (Cultural and Societal Beliefs)

“در فرهنگ یا جامعه‌ای که در آن رشد کرده‌ام، افرادی مثل من ثروتمند نمی‌شوند.” ششمین باور محدود کننده ثروت که ناشی از محیط و فرهنگ ماست، به ما می‌قبولاند که در چنین محیط و فرهنگی نمی‌توان پولدار شد. یک راه جالب برای تغییر این باور محدود کننده، مطالعه و الهام گرفتن از داستان زندگی افرادی است که در موقعیت مشابه بوده و اتفاقا توانسته‌اند ثروتمند شوند. در حین مطالعه داستان زندگی این افراد از خود بپرسید که آن‌ها چگونه این کار را انجام دادند؟ چه باورهایی به آن‌ها جسارت داد تا مسیر خود را به سوی موفقیت هموار کنند؟

7- وابستگی مالی (Financial Dependency)

“من به شخص دیگری (مثل شریک زندگی یا یکی از اعضای خانواده) نیاز دارم تا مرا از نظر مالی تامین کند” یا “من نمی‌توانم از نظر مالی مستقل باشم” نمونه‌های بارز هستند که باور محدود کننده ثروت محسوب می‌شوند. این باور محدود کننده ما را قانع می‌کند که برای برطرف کردن نیازهای مالی به دیگر اشخاص نیازمندیم و هیچ وقت بدون کمک آن‌ها نمی‌توانیم مستقلا کسب ثروت کنیم، اما نترسید. کافی است مسئولیت‌های مالی خود را قدم به قدم بر عهده بگیرید و در صورت لزوم درخواست پشتیبانی کنید. یادتان باشد رسیدن به استقلال مالی در یک شب انجام نمی‌شود، اما اگر این وضعیت را تغییر ندهید، تا همیشه وابسته می‌مانید.

8- ترس از تغییر (Fear of Change)

“داشتن پول زیاد، خودم یا روابطم را تغییر خواهد داد.” هشتمین باور محدود کننده ثروت، ریشه در ترس از تغییر دارد. احتمالا افرادی که چنین باوری دارند در گذشته تجربه تغییر ناخوشایندی داشته‌اند و همین باعث شده که دچار ترسی دائم از هرگونه تغییر شوند. برای کنار زدن این ترس‌، به خودتان یادآوری کنید که رشد شخصی در هیچ زمینه‌ای ارزش‌های واقعی شما را تغییر نخواهد داد و اگر اطرافیان با آن مشکل داشته باشند، مشکل از خودشان است نه شما، مهم نیست چقدر درآمد دارید. در نهایت این شخصیت شماست که کیفیت روابط‌تان را با دیگران تعیین می‌کند.

9- پول و اخلاق (Money and Morality)

“زندگی با ثروت کمتر، شریف‌تر یا اخلاقی‌تر است.” گره زدن اخلاقیات به میزان ثروت، یکی از باورهای محدود کننده بسیار قدیمی است که ریشه در تفکرات صوفی‌منشانه و عارفانه دارد. فقیر با اخلاق و ثروتمند فاسد، داستانی است که از کودکی برای ما تعریف کرده‌اند. برای تغییر این باور کافی است از خود بپرسید آیا ثروت ذاتا شر است؟ در اصل اگر ثروتمند باشید می‌توانید به فقرا کمک کنید.

10- نگرش درآمد ثابت (Fixed Income Views)

“من هرگز نمی‌توانم بیشتر از الان درآمد داشته باشم.” دهمین باور محدود کننده مختص قشر کارمند است. این باور محدود کننده شما را متقاعد می‌کند که به همین درآمد ثابتی که دارید قانع شده و بپذیرید که کسب درآمد بیشتر غیرممکن است. برای به چالش کشیدن این باور، یک بار کاری هر چند محدود در کنار شغل ثابت خود امتحان کنید و مقدار درآمد ماهانه‌تان را کمی بیشتر کنید. اینکار می‌تواند به شما نشان دهد که رشد مالی امکان‌پذیر است.

نظر دکتر ماکان آریا پارسا درباره موانع جذب ثروت

دکتر ماکان آریا پارسا که یکی از کارآفرینان موفق ایرانی است، معتقد است که مسیر کسب ثروت تا حد بسیار زیادی به مسیر رشد شخصیتی گره خورده است. شما در طول رشد شخصیتی خواهید آموخت که چطور نگرش خود را به دنیا تغییر دهید. یکی از بخش‌های مهمی که در این تغییر نگرش دستخوش تغییر می‌شود، همین باورهای محدود کننده ثروت است. به همین خاطر توصیه می‌کند که همزمان با رشد شخصیتی، مدیریت مالی و چگونگی مواجهه با ترس‌های ناشی از کسب ثروت را نیز بشناسید و یاد بگیرید تا این باورهای محدود کننده به ترتیب از سر راه شما برداشته شوند.

سخن پایانی

باورهای محدود کننده ثروت مانند لنگرهای کشتی هستند که ما را از زدن به دل اقیانوس باز می‌دارند. هر چند از دید کسی که در ساحل نشسته این لنگرها بسیار مفید هستند و امنیت کشتی را تامین می‌کنند، اما ماندن در ساحل امنیت عملا فرقی با سکون و مرگ ندارد. بیرون نرفتن از خانه به خاطر ترس از تصادف، حفظ امنیت نیست، بلکه ترس از روبرو شدن با زندگی واقعی است. به همین خاطر در این مطلب 10 باور محدود کننده ثروت را بررسی کردیم تا بتوانید از ساحل امن خود خارج شده و دنیای پرتلاطم و جذاب اقیانوس ثروت را تجربه کنید. امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید بوده باشد.

سوالات متداول

1- مشهورترین باورهای محدود کننده ثروت چه باورهایی هستند؟

اینکه پول منشا تمام پلیدی‌هاست، من نمی‌توانم پولدار شوم و تنها کسانی پولدار می‌شوند که خوش شانس هستند یا ارثیه بزرگی به آن‌ها رسیده است، از باورهای محدود کننده ثروت هستند که بسیار در جامعه می‌شنویم.

2- برای اینکه از باور محدود کننده فرهنگ و اجتماع برای دستیابی به ثروت رهایی یابیم، بهترین راه چیست؟

بهترین راه، مطالعه زندگینامه افرادی است که در شرایط مشابه بوده‌اند و توانسته‌اند ثروتمند شوند. خواندن سرگذشت این افراد به ما می‌آموزد چطور باور خود را تغییر داده و در مسیر کسب ثروت گام بگذاریم.

3- باور محدود کننده طرز فکر کمبود (Scarcity Mindset) چیست؟

این باور محدود کننده ثروت به بیان ساده ما را متقاعد می‌کند که بپذیریم: “هیچوقت پول کافی وجود ندارد”، در حالی که به ما نمی‌گوید که واقعا پول کافی چه مقدار است.